چگونه فرزندمان را آمادۀ مهدکودک و مدرسه کنیم ؟

اگرچه مهدکودک برای برخی ممکن است جذاب به نظر برسد، اما برای گروهی دیگر ، گذراندن روزهایی طولانی ، حضور در کلاسهای آموزشی و مهمتر از همه دوری از خانواده ، احساس غربت و دلتنگی ، امری موثر در پیدایش ناآرامیهای وی می باشد.

وظیفۀ پدرومادر:

-برنامه ریزی روزمره در خانه: ترتیب دادن یک برنامۀ منظم و روزانه در تقویت توانایی یادگیری کودکان بسیار موثر است. در وهلۀ اول احساس امنیت آنها را افزایش داده ، دنیای کودک را تحت کنترل پدر و مادر درآورده و موجب پرورش اعتماد به نفس آنها می گردد. در نهایت احساس تعلق خاطر به خانواده را در وجود کودک به وجود می آورد. برای نمونه و تفهیم بهتر مطلب، به چند نمونه در زیر اشاره می کنم:

برنامۀ خواب شبانه:  مشخص نمودن ساعت معینی جهت خواب شبانۀ کودکتان ؛ در وهلۀ نخست میزان خواب موردنیاز او را تامین نموده و او را برای ماجراجویی روز بعد آماده می نماید. انجام برخی از مراحل آماده شدن برای خواب مانند : حمام کردن، لباس خواب برتن نمودن،مسواک زدن دندانها،خواندن کتاب و در انتها بوسۀ شب بخیر ، حسن ختام آماده شدن برای خواب است.

مطالعۀ روزانه پدرومادر به همراه فرزندانشان: مطالعۀ حداقل به میزان 20دقیقه در روز ، قدرت تکلم و ادبیات کودک را افزایش می دهد. این برنامه می تواند بخشی از برنامۀ خواب شبانه یا زمان دیگری که با کودک خود راحت هستید باشد. می توانید حق انتخاب کتاب را نیز به کودکتان بدهید تا میزان لذت و مشارکت وی در این عمل را بالا ببرید.

صرف وعده های غذایی در کنار خانواده: تمامی ما ضرب المثل "سرسفرۀ پدرمادر بزرگ شدن" را شنیده ایم ؛ به صورت علمی تر اگر تفسیر نماییم ، بهترین فرصت جهت آموزش عادات غذایی صحیح به کودک (یافرزند) و صحبت نمودن خانواده با یکدیگر است. زمان صرف غذا با یکدیگر زمانی مناسب جهت تقویت قدرت تکلم و روابط خانوادگی است. از نمونه برنامه های جانبی که پیشنهاد می گردد ، شستشوی دستان پیش از مصرف وعده های غذایی و جمع آوری میز غذا از ظرفها است.

کنترل وضعیت سلامتی کودک : مراجعه به متخصص کودکان و یک چک­آپ کلی را در اولویت قراردهید و از به روز بودن تمام واکسن­های ایمنی-پزشکی فرزند خود پیش از روز اول مهدکودک مطمئن گردید.

آمادگی ذهنی کودک : با کودکان خود در مورد مهدکودک صحبت کنید و به لحاظ ذهنی او را برای اولین گام بزرگ در زندگی که در انتظار اوست، آماده نمایید.

- برای صحبت کردن با کودکتان زمان بگذارید و به او توضیح دهید که مهدکودک چگونه است. برای نمونه از مربی یا معلمش برای او بگویید و برنامه­ های روزانه ای که برایش تدارک داده خواهد شد را توصیف نمایید.

- او را در آماده کردن وسایل مربوط به مهدکودک خود شرکت دهید.

- می توانید از خاطرات و تصورات خود هنگام رفتن به مهدکودک برای کودکتان توضیح دهید که این موضوع الگویی برای کودکتان است تا احساساتشان را با شما سهیم گردند.

 مکالمات آغاز کنندۀ صحبت پیرامون اتفاقات داخل مدرسه یا مهدکودک:

تا بدین جا بحث بر سر آماده نمودن کودکان برای مدرسه و مهدکودک بود، اما مهمترین وظیفۀ ما صحبت پیرامون موضاعات و حوادثی است که در مهدکودک رخ می دهد. با توجه به شرایط کنونی جامعه و افزایش حوادثی که خودتان بهتر و بیشتر به آن واقف هستید ، صحبت کردن با کودکتان را باید از اولویتهای روزانۀ خود قرار دهید. این مکالمات روزمره دو ویژگی بسیار مهم دارد:

1.این فرصت را به شما خواهد داد تا پیرامون رخدادهای به وقوع پیوسته در مهدکودک آگاه شوید.

2.از کارهایی که فرزندتان در مهدکودک انجام می دهند آگاه خواهید شد.

3.از احساس فرزندتان نسبت به مدرسه و مهدکودک مطلع می شوید.

4.کودک خود را از اهمیت بالای مهدکودک آگاه خواهید ساخت.

اما آغاز یک مکالمۀ دلخواه پیرامون این موضوعات با کودک، امری به نسبت دشوار است و اصولا در پاسخ به پرسش " امروز مدرسه چطور بود؟" ، کودک اغلب به سختی واکنش نشان خواهد داد. از این رو جهت روبرو شدن و آمادگی با این موضوع، چند ایده و پیشنهاد برای شما آماده نموده ام :

-از کودکتان در مورد موضوع تازه ای که آن روز یادگرفته و یا فعالیتی جدید که انجام داده سوال کنید.

-از کودکتان در مورد موضوعی که آن روز خوشحالش کرده و یا با سختی و مشکل مواجه اش نموده، پرسش کنید.

-از همبازیانش در آن روز و بازیهایی که انجام داده است بپرسید.

-یک برنامۀ خانوادگی پیرامون پرسش از کودکتان طراحی کنید.برای نمونه هنگام وعده های غذایی یا زمانی که با کودکتان در حال گذران وقت هستید ، چند نمونه از کارهایی که خودتان انجام داده اید را با او به اشتراک بگذارید ، چراکه این امر سبب ایجاد الگویی برای واکنش متقابل فرزندتان خواهد شد و پس از آن بهترین زمان برای پرسیدن فعالیتهای او در آن روز است.

چالش هایی که کودک ممکن است در مهدکودک یا مدرسه با آن روبرو گردد:

مهدهای کودک امروزه در مقایسه با گذشته به دلیل ساختار علمی تر، شاید ساعت های دشوارتری را نیز برای کودک به همراه داشته باشد. امروزه چهارچوبها برپایۀ پژوهش ها و محاسبات است و در گذشته زمان برای بازی و فعالیتهای اجتماعی بیشتر بود.    

در نتیجه یک ناهماهنگی میان مرحلۀ رشد کودک با قابلیت های علمی که او نیاز دارد به وقوع خواهد پیوست.

-روزهای طولانی در مدرسه : یکی از چالشهایی که کودکان با آن روبرو خواهند بود ، افزایش ساعات حضور خارج از خانه است ، در مقایسه با مهدهای کودک که آزادی عمل بیشتر بود و سپس مرحلۀ پیش دبستانی و سپس ورود به مدرسه که به طور قطع در ابتدای امر موضوعی آزاردهنده برای وی خواهد بود.

-تغییر فعالیت: برای نمونه در مهدکودک طی ساعاتی مشخص ( زنگهای بازی و سرگرمی ) کودک سرگرم بازی کردن است و هنگام پایان این زنگ ها و آغاز فعالیتی فکری، قطعا کودک با چالش روبرو خواهد شد و طی یک روز ، او با انواع گونه های مختلف این تغییر فازها روبرو خواهد بود.

-بی حرکت نشستن و توجه کردن در مدت زمانی طولانی: امروزه قالب بیشتر مهدهای کودک به مراتب در چهارچوب و ساختار است ، بدین معنا که کودک موظف به نشستن و توجه به معلم خود طی زمان های طولانی می باشد . این موضوع نیز از جمله موارد چالش برانگیز برای آن دسته از کودکانی است که هنوز برخی از توانایی های آنها به مرحلۀ تکامل نرسیده و از این رو آمادگی مورد نیاز جهت نشستن دراز مدت و توجه به مربی خود را ندارند و از این رو تحت فشار قرارخواهند گرفت.

نشانه هایی بیانگر عدم تطبیق فرزندتان با مهدکودک است:

-گزارش معلم ؛ بدین معنا که کودک شما در گوش کردن و توجه نمودن با مشکل روبروست.

-خشونت گفتاری و فیزیکی نسبت به همکلاسی ها و پرسنل مدرسه.

-افزایش میزان تندروی و کج خلقی در محیط مدرسه.

-اظهار بی میلی کودک هنگام صبح از خواب برخاستن و طولانی تر کردن زمان جهت حاضر شدن برای حرکت به سمت مدرسه و به کار بردن جمله هایی مانند " من نمی خواهم به مدرسه بروم " یا " مدرسه را دوست ندارم".

-پس از مدت زمان طولانی ، همچنان که کودک را به مدرسه می رسانید ، با چشمانی اشک آلود از شما جدا گردد و تمایلی به جدا شدن از شما نداشته باشد.

-کودکتان نسبت به زمان پیش از مدرسه ، غمگین تر ، نگران تر و پریشان تر به نظر آید.

-کودک به کرات با مشکل عدم کنترل ادرار یا مدفوع خود هنگامی که در مدرسه است مواجه گردد.

نشانه هایی که در بالا اشاره به آنها گردید از جمله مواردی هستند که والدین در صورت مشاهده ، حتما باید نسبت به رفع آن اقدام نمایند ،زیرا در صورت بی توجهی، پیامدهای غیرقابل جبرانی برای کودکتان به دنبال خواهد داشت. پس سعی کنید تا کودکتان هنگامی که بزرگ شد ، زمانیکه از دوران تحصیل و مهدکودک خود یاد می کند، با لبخند و احساس دلپذیر آن را مرور نماید.